Rak głowy i szyi

Opis schorzenia

Nowotwory głowy, szyi oraz ucha ujmuje się jako jedną grupę ze względu na podobieństwo diagnostyczne i terapeutyczne nowotworów wchodzących w jej skład. Zwyczajowo zalicza się do niej raki górnej części układu pokarmowego i oddechowego:

• rak jamy ustnej,
• rak języka,
• rak wargi,
• rak gardła,
• rak krtani (najczęstszy w tej grupie),
• rak jamy nosowej,
• rak zatok obocznych nosa,
• rak ślinianki,
• nowotwory ucha.

W obrębie głowy i szyi występują również nowotwory układu chłonnego, mięsaki, a także swoiste dla tej lokalizacji np. nerwiak węchowy czy szkliwiak. Guzy mózgu nie są zaliczane do tej grup, należą do kategorii nowotworów centralnego układu nerwowego. Nowotwory regionu głowy i szyi stanowią ponad 5% wszystkich zarejestrowanych w naszym kraju nowotworów złośliwych. 90% przypadków nowotworów głowy i szyi stanowią raki płaskonabłonkowe, rzadziej występują raki gruczołowe. Do czynników zwiększonego ryzyka zachorowania na nowotwór regionu głowy, szyi oraz ucha należą:

• narażenia na tytoń,
• nadużywanie alkoholu,
• ekspozycja na promieniowanie ultrafioletowe (UV),
• zakażenia wirusowe
• czynniki środowiskowe,
• brak witamin, owoców i warzyw,
• przewlekłe drażnienie (np. źle dopasowana proteza zębowa).

Objawy

• jama ustna:
  • owrzodzenie,
  • naciek,
  • dolegliwości bólowe przy jedzeniu,
  • ograniczenie ruchomości języka,
• warga:
  • stwardnienie,
  • owrzodzenie,
• dziąsło:
  • owrzodziały naciek,
• język:
  • owrzodzenie,
  • naciek,
  • unieruchomienie,
• policzek i ślinianki:
  • objaw leukoplakii
  • owrzodzenie
• szczęka i żuchwa:
  • zniekształcenie twarzy,
  • zaburzenia widzenia,
  • objawy neurologiczne,
  • zaburzenia drożności przewodów nosowych,
  • bóle,
• krtań:
  • chrypka,
  • ból,
  • trudności w przełykaniu,
  • duszność,
• rak gardła:
  • bóle przy przełykaniu,
  • uczucie obecności ciała stałego,
  • owrzodzenie,
  • naciek,
  • krwawienia,
  • guzek na szyi,
• ucho:
  • silny ból ucha,
  • krwisty wyciek,
  • niedosłuch przewodzeniowy,
  • odbiorcze upośledzenie słuchu,
  • zaburzenia równowagi,
  • podrażnienie,
  • niedowład,
  • niekiedy porażenie nerwu twarzowego.

Badania w zakresie obszaru