Marskość wątroby

Opis schorzenia

Marskość wątroby to przewlekły stan, w którym dochodzi do zwłóknienia wątroby i zmiany jej budowy. Mianowicie, zamiast prawidłowych zrazików wątrobowych pojawiają się guzki regeneracyjne, czyli różnej wielkości skupiska komórek wątrobowych otoczonych gęstymi pasmami tkanki łącznej. Prowadzi to do martwicy hepatocytów, czyli komórek wątroby i w efekcie do zaburzeń czynności wątroby.

Objawy

Objawy marskości można podzielić na dwie grupy:

1. spowodowane przez zaburzenia metabolizmu wątrobowego (m.in. upośledzenie przemiany hemu z hemoglobiny do bilirubiny związanej, niedobór białek układu krzepnięcia, albumin, zmniejszenie metabolizmu niektórych hormonów, upośledzenie cyklu mocznikowego i in.):
   • żółtaczka
   • krwawienia z nosa i dziąseł
   • łatwe powstawanie siniaków
   • postępujące wyniszczenie w związku z zanikiem mięśni
   • skłonność do obrzęków podudzi
   • narastanie obwodu brzucha wskutek gromadzenia płynu puchlinowego (wodobrzusza)
   • zupełne odwrócenie rytmu dobowego snu i czuwania wskutek zaburzeń metabolizmu melatoniny
   • zaburzenia psychiczne (od senności, spowolnienia, zmiany zachowania po splątanie i w końcu śpiączkę)
   • jadłowstręt
   • skłonność do mdłości, wymiotów i biegunki lub luźnych stolców
   • stany podgorączkowe i skłonność do zakażeń
   • bolesne, zwłaszcza nocne skurcze mięśni podudzi
   • osteoporoza i skłonność do złamań kości
   • obrzęk ślinianek przyusznych (co nadaje twarzy „chomikowaty” wygląd)
   • obecność na skórze klatki piersiowej, twarzy i kończyn górnych gwiaździstych naczyniaków, zwanych pajączkami wątrobowymi (ryc. 2)
   • linijne białe przebarwienia płytek paznokciowych
   • zaczerwienienie dłoniowej powierzchni rąk (ryc. 3)
   • przykurcz ścięgien palców dłoni, zwany przykurczem Dupuytrena
   • u mężczyzn – bolesne powiększanie gruczołów piersiowych, utrata owłosienia pachowego, zanik jąder, spadek libido
   • u kobiet – nadmierne owłosienie na twarzy i przedramionach, zaburzenia miesiączkowania, brak miesiączki i bezpłodność
2. spowodowane narastaniem ciśnienia krwi w krążeniu wrotnym:
   • wodobrzusze
   • przepuklina pępkowa
   • rozszerzona sieć naczyń żylnych na skórze brzucha
   • zagrażające życiu masywne krwotoki z górnego i dolnego odcinka przewodu pokarmowego wskutek pękania żylaków przełyku, żylaków dna żołądka lub okołoodbytniczych
   • powiększanie śledziony i objawy jej nadczynności w postaci leukopenii, niedokrwistości oraz zmniejszonej liczby płytek krwi.

 

Oczywiście, nie zawsze wszystkie opisane objawy występują jednocześnie, zależy to od przyczyny marskości wątroby i stopnia upośledzenia każdego z dwóch wymienionych wyżej mechanizmów. Czasami u chorego dominują objawy nadciśnienia wrotnego przy względnie dobrej czynności syntetycznej wątroby.

Badania w zakresie obszaru